Od 1 grudnia 2021 r. został rozszerzony katalog wykroczeń przeciwko prawom pracownika. W kodeksie pracy zostały zmienione art. 281 § 2 oraz art. 282 § 3. Zmiana przepisów ma na celu sankcjonowanie pracodawców, którzy zatrudniają „na czarno” lub zatają wysokość wynagrodzenia podwładnych i w ten sposób pozwalają takim osobom uchylić się od płacenia alimentów.
Obecnie osoba, która jest pracodawcą lub działa w jego imieniu i nie potwierdzi na piśmie umowy zawartej z pracownikiem, wobec którego toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych lub egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów i który zalega ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące (art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych), podlega karze grzywny od 1 500 zł do 45 000 zł.
W związku z powyższym, za zatrudnianie takich osób bez umowy o pracę, pracodawcy lub osobie działającej w imieniu pracodawcy będą grozić konsekwencje w postaci nałożenia kary grzywny przez odpowiedni organ.
Co więcej, jak stanowi art. 282 § 3 k.p., kto wbrew obowiązkowi wypłaca wynagrodzenie wyższe niż wynikające z zawartej umowy o pracę, bez dokonania potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych, pracownikowi wobec którego toczy się egzekucja świadczeń alimentacyjnych lub egzekucja należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów i który zalega ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące (art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o Krajowym Rejestrze Zadłużonych), podlega grzywnie od 1 500 zł do 45 000 zł. Zatem jeśli pracodawca w rzeczywistości wypłaca pracownikowi wyższe wynagrodzenie niż wynikające z umowy o pracę, i tym samym przyczynia się do uchylania się przez pracownika od obowiązku alimentacyjnego, będzie podlegał karze grzywny.
Problemem jest kwestia niewiedzy pracodawcy i nieznajomości sytuacji dłużnika. Oczywiście takie informacje powinny wynikać z poprzedniego świadectwa pracy, jednak może się zdarzyć, że pracodawca go nie otrzyma. W konsekwencji pracodawcy otrzymali dodatkowe uprawnienie. Pracodawca ma możliwość sprawdzić w Krajowym Rejestrze Zadłużonych, czy kandydat do pracy lub pracownik jest dłużnikiem alimentacyjnym. Przeglądanie jest możliwe na stronie https://krz.ms.gov.pl.
Inspekcja Pracy zajmuje się weryfikacją prawidłowości dokonywanych potrąceń na rzecz zobowiązań alimentacyjnych. Inspektor Pracy ma prawo nałożyć na pracodawcę mandat do wysokości 5 000 złotych oraz może skierować sprawę do sądu, narażając pracodawcę na karę do kwoty 45 000 złotych.
Zmiana powyższych przepisów ma poprawić skuteczność egzekucji świadczeń alimentacyjnych.
Rekomendacja CZTR
Rekomendujemy dokładną weryfikacje każdego nowo zatrudnionego pracownika oraz niezwłoczne potwierdzenie na piśmie każdej zawartej umowy o pracę. Niezwykle istotne jest dokładne prowadzenie akt osobowych – w formie papierowej lub coraz częściej elektronicznej. Jednocześnie zalecamy bieżące monitorowanie zmian w prawie, o których niezwłocznie Państwa informujemy.
